Sensorische informatieverwerking
Sensorische Informatieverwerking bij volwassenen, ouderen en mensen met dementie
Over Sensorische informatieverwerking (SI)
Sensorische informatieverwerking (prikkelverwerking) is het vermogen om prikkels om ons heen en vanuit ons eigen lichaam op te nemen. Om te voorkomen dat u overprikkelt raakt, regelen uw hersenen dat de inkomende prikkels worden gefilterd. Soms gaat het niet goed met de filterfunctie.
Voorbeeld
”Met een dropje in mijn mond fiets ik met een vriendin over het fietspad van de Pontweg. Samen slaan wij het zij-weggetje in dat ons tussen de met geurende bloemen begroeide tuunwallen leidt. We worden omringd door het voorjaar! Het pad is smal en hobbelig. Moeiteloos rijden wij met de fiets over het pad. Ik zie aan weerskanten van het pad de dartelende lammeren in de wei. Wat is het hier prachtig! Ik attendeer mijn vriendin op al dit moois. In de verte slaat de kerkklokvan Den Burg 12 uur. Al pratend hoor ik de kerkklok niet. Het is bijna etenstijd, maar een gevoel van honger heb ik niet.”
Het voorbeeld is alledaags. Toch gebeurt er iets heel bijzonders in ons lichaam. In het voorbeeld zijn wij in staat om ons staande te houden in een wereld vol met zintuiglijke prikkels. Ik fiets, stuur, bewaar mijn evenwicht, ruik de bloemen en zie de lammetjes. Ik praat en ik hoor mijn vriendin en geniet van het gesprek. Dit zijn heel veel zintuiglijke prikkels. En dan heb ik niet eens het dropje geproefd, het geluid van de kerkklok gehoord en het gevoel van honger waargenomen. Gelukkig maar! Onbewust bepalen de hersenen welke zintuiglijke prikkels belangrijk zijn, zodat de hersenen niet overspoeld worden door prikkels.In dit voorbeeld verloopt de verwerking van zintuiglijke prikkels, ook wel sensorische informatie genoemd (SI), goed. Er is ruimte voor beleving en genieten.
Problemen met deinformatieverwerking
Maar wat als uw hersenen moeite hebben met deze informatieverwerking? Een zintuiglijke prikkel kan veel ‘te hard’ of‘te zacht’ in de hersenen binnenkomen,waardoor er een over- of onderprikkelingontstaat. Het lichaam gaat in een overleef- of slaapmodus. In beide gevallen is er geen sprake van beleving.Iemand kan moeilijkheden ervaren bij bijvoorbeeld het kijken van TV, het lezen van een boek, aanwezig zijn in een ruimte met fel TL licht, het volgen van een gesprek met veel achtergrondgeluid,het fietsen over hobbelige ondergrond,autorijden, etc.. Het lichaam kan onder andere reageren door vermoeidheid, een verminderd evenwicht, zich zoveel mogelijk proberen af te sluiten van de prikkels of door het bekende ‘korte lontje’.
Problemen in de verwerking van zintuiglijke prikkels kunnen worden gezien bij bijvoorbeeld mensen met een whiplash, een burn-out, een hersenschudding, een herseninfarct of een andere hersenaandoening. Ook ouderdom of een dementieel beeld kunnen ervoor zorgen dat iemand moeite heeft met het verwerken van al deze prikkels.
Behandeling
De therapie is gericht op het trainen van de filterfunctie van de hersenen. Wanneer de hersenen niet meer in staat zijn om tot een goede zintuiglijke prikkelverwerking te komen, is de therapie gericht op het aanpassen van de omgeving. Een goede balans tussen belasting en belastbaarheid van lichaam en geest is een voorwaarde om tot een goede sensorische informatie verwerking te kunnen komen. Uw behandelaar geeft u praktische adviezen en opdrachten op maat. U leert vroegtijdig de signalen van uw lichaam te herkennen en (te) begrijpen. We geven u oefeningen om de prikkelverwerking gedoseerd te normaliseren. Soms is het niet mogelijk om te wennen aan de prikkels en zoeken we naar oplossing in de omgeving. Indien nodig vindt training plaats in de thuis of werksituatie.